Różne oblicza otyłości. Jak z nią walczyć?

Według Danych Narodowego Funduszu Zdrowia aż 3 mln Polaków cierpi na otyłość. To niepokojące dane. Nadmiar kilogramów może prowadzić do wzrostu ciśnienia tętniczego i miażdżycy, stanów zapalnych, zaburzeń gospodarki węglowodanowej, cukrzycy typy 2 i innych schorzeń. Otyłość niesie ze sobą także skutki natury psychologicznej jak obniżenie poczucia własnej wartości, utrata zainteresowania życiem społecznym, a nawet depresja. Z otyłością można jednak walczyć.

Stopnie otyłości według wskaźnika BMI

BMI (Body Mass Index) to popularny wskaźnik do określania masy ciała, który polega na podzieleniu masy ciała (w kilogramach) przez wzrost (w metrach) do kwadratu. Aby go obliczyć, można skorzystać z kalkulatora BMI, który łatwo znaleźć można w Internecie. Uzyskana wartość pozwala określić swój stan otyłości wg norm BMI dorosłych:

  • 25,0–29,9 nadwaga
  • 30,0–34,99 I stopień otyłości
  • 35,0–39,99 II stopień otyłości
  • ≥ 40,0 III stopień otyłości

W przypadku nieletnich można skorzystać z BMI dzieci i BMI młodzieży, przy których korzysta się z siatki centylowej.

Nadwaga oraz otyłość I stopnia oznaczają nagromadzenie zbyt dużej ilości tkanki tłuszczowej, której można pozbyć się za pomocą diety oraz aktywności fizycznej. Otyłość II stopnia wymaga włączenia farmakologii. Z kolei otyłość III kwalifikuje się do leczenia chirurgicznego.

Ciekawy kalkulator BMI znajdziesz tutaj.

Jakie wyróżnia się typy otyłości?

Otyłość można podzielić ze względu na sposób rozmieszczenia tkanki tłuszczowej. Wyróżnia się:

  • otyłość uogólnioną – tłuszcz jest równomierne rozmieszczony w całym ciele,
  • otyłość brzuszną (androidalną) – nagromadzenie tkanki tłuszczowej w okolicach brzucha,
  • otyłość pośladkowo-udową (gynoidalną) – nagromadzenie tkanki tłuszczowej w okolicach ud i pośladków.

 

Swój typ otyłości można określić za pomocą wskaźnika WHR (Waist to Hip Ratio). Wylicza się go poprzez podzielenie obwodu talii przez obwód bioder. Można także skorzystać z internetowego kalkulatora WHR. Uzyskana wartość pozwala na określnie swojego typu sylwetki. Wynik 0,8 lub więcej u kobiet i 1,0 lub więcej u mężczyzn wskazuje na sylwetkę androidalną, zaś wynik 0,8 lub mniej u kobiet i 1,0 lub mniej u mężczyzn na sylwetkę gynoidalną. O proporcjonalnej sylwetce świadczy rezultat 0,7 u kobiet oraz 1,0 u mężczyzn.

Otyłość a rozkład tkanki tłuszczowej

Rozkład tkanki tłuszczowej można oszacować również za pomocą wskaźnika WHtR (Waist to Height Ration). Skupia się on na okolicach brzucha, gdzie gromadzi się najwięcej tkanki tłuszczowej. Wyższe wartości oznaczają większe ryzyko chorób związanych z otyłością. Aby obliczyć WHtR należy sprawdzić stosunek talii do wzrostu (WHtR = obwód talii/wzrost*100).  Można wykorzystać do tego internetowy kalkulator WHTR. Wyniki świadczące o otyłości to:

  • dla kobiet: 49 – 54 – nadwaga, 54 – 58 – poważna nadwaga, powyżej 58 – otyłość.
  • dla mężczyzn: 53 – 58 – nadwaga, 58 – 63 – poważna nadwaga, powyżej 63 – otyłość.

Jak walczyć z otyłością?

Strategia walki z otyłością jest zawsze ustalana indywidualnie. Zależy ona on typu oraz stopnia otyłości. Ważna jest ustalenie swojego zapotrzebowania kalorycznego. Osoby z nadmiarem kilogramów powinny postawić na ujemny bilans kaloryczny (inaczej ujemny bilans energetyczny). Chodzi o to, aby przyjmować mniej kalorii, niż potrzebuje tego organizm. Wówczas sięga on po zapasy w postaci tkanki tłuszczowej, co prowadzi do jej utraty. Niestety, dieta wielu otyłych osób opiera się na dodatnim bilansie kalorycznym (inaczej dodatki bilans energetyczny). Ilość posiłków i kalorii znacznie przekracza ich zapotrzebowanie. Dodatni bilans kaloryczny sprawia, że tycie staje się łatwiejsze. Bardzo ważne jest więc, aby zmieniać swoje nawyki żywieniowe. Warto także skontaktować się z dietetykiem, w celu opracowania prawidłowej diety.

Bilans kaloryczny to nie wszystko. Nie jest tajemnicą, że jednym z największych sprzymierzeńców w walce z otyłością jest sport i aktywność fizyczna. W zależności od rodzaju otyłości (brzusznej lub udowo-pośladkowej) można wybrać inny zestaw ćwiczeń. Warto dużo się ruszać: pływać, jeździć na rowerze, spacerować. Niestety, w niektórych przypadkach to nie wystarczy. II i III stopień otyłości może wymagać nawet interwencji chirurga.

Przed przystąpieniem do walki z nadmiarem kilogramów, dobrze jest określić masę swojego ciała posiłkując się różnymi miarami. Warto także odróżnić masę tkanki tłuszczowej od masy tkanki beztłuszczowej (narządy wewnętrzne, mięśnie, kości). Wskaźniki pozwalają lepiej skomponować dietę oraz dobrać rodzaj aktywności fizycznej do problemu. Można także określić stopień zaawansowania otyłości.

 

Więcej informacji: https://www.centrumdobrejterapii.pl/kategoria/materialy-dla-pacjentow/zaburzenia-odzywiania-sie/